StronaStartowoLinkowa
StronaStartowoLinkowa
Znajdziesz tutaj przede wszystkim linki do stron internetowych, które zostały posegregowane w różne kategorie (kolumna po lewej stronie).
Ponadto na StronieStartowoLinkowej znajdują się artykuły, w tym artykuły historyczne. Spis arytkułów znajduje się również w kolumnie po lewej stronie.
Na SSL znajdziesz także linki do najbardziej znanych kont pocztowych oraz najświeższe wiadomości PAP z kraju i ze świata a także zgrupowane w jednym miejscu odnośniki do stron z wirtualnymi kartkami i ciekawymi plakatami (patrz prawa kolumna).
Możesz również skorzystać z darmowej bramki SMS oraz wyszukiwarki GOOGLE.
Zapraszam do wpisywania się do księgi gości!!!
Google
inne wyszukiwarki: -ALTAVISTA-YAHOO-SZUKACZ-GOORU-NETSPRINT-LOOK SMART-7METASEARCH-MSN-

-powrót na stronę główną-         - zobacz ksiege gosci-          -dopisz sie do ksiegi-         -(4kB)-         



kontakt ze mną

opinie, uwagi, komentarze

Jeśli chcesz dodać do StronyStartowoLinkowej link do swojej lub innej ulubionej strony - napisz do mnie!

acapella.pl



Niemcy a Republika Ostrowska

Listopad 1918 roku w Ostrowie pod względem warunków atmosferycznych nie różnił się zbytnio od swoich poprzedników i następców. Pomijając jednak kwestie pogody, stwierdzić trzeba, że w dziejach Ostrowa był to chyba najważniejszy listopad, miesiąc, w którym umysły większości mieszkańców bardziej niż panującą za oknem aurą zaprzątnięte były troską o ich polityczny przyszły byt. Mimo panujących na dworze niskich temperatur zarówno ostrowianie narodowości polskiej jak i niemieckiej gorączkowo włączyli się w wir wydarzenia, które do historii przeszło pod nazwą Republiki Ostrowskiej. I jakże często na tamte zajścia patrzy się dziś jedynie przez pryzmat polskich interesów, zapominając o stojących po drugiej stronie barykady Niemcach, którzy też czynili wszystko, by w Ostrowie nie utracić inicjatywy.

W sobotnie popołudnie 10 listopada 1918 r. o godzinie 15.30 niemieccy żołnierze ostrowskiego garnizonu utworzyli Radę Żołnierską (Der Soldatenrat der Garnison Ostrowo). Na jej czele stanęli: starszy szeregowiec Fricke i rezerwista Klemz. Rozumieli oni, że sytuacja Niemiec jest zła; trwająca od sierpnia 1914 r. wojna wyczerpała je już do granic możliwości, a na froncie zachodnim alianci przełamywali ich kolejne linie obrony. Od Rzeszy odstąpili też wszyscy sojusznicy, a na dodatek 9 listopada 1918 r. cesarz Wilhelm II abdykował i wyjechał do Holandii. Niemcy stały się republiką, ale wojna formalnie nie została jeszcze zakończona, choć klęska w niej była już oczywista. Na wschodnich rubieżach Rzeszy, gdzie leżał między innymi Ostrów sytuację dodatkowo utrudniało niebezpieczeństwo ewentualnych aspiracji Polaków do uzyskania co najmniej autonomii. Ogólnie panowała więc rozprężenie, chaos i niepewność jutra.
W tej sytuacji Rada Żołnierska ostrowskiego garnizonu postanowiła wziąć sprawy w swoje ręce, podporządkowując sobie wszelkie władze wojskowe i cywilne w powiecie ostrowskim. 12 listopada 1918 r. na łamach czasopisma "Ostrowoer Anzeiger zugleich Kreisblatt fuer Kreis Ostrowo" wydała ona odezwę do ludności, w której nakazywała zachowanie spokoju i porządku, gwarantowała ochronę życia i prywatnej własności, ostro występując przeciwko wszelkim zaburzeniom i niepokojom. Tego samego dnia Rada nakazała Landratowi powiatu ostrowskiego Walterowi Tiemannowi pozostawienie szkół zamkniętych aż do wtorku 26 listopada 1918 r., kiedy to znów miała rozpocząć się nauka.
Niemieckie władze cywilne nie obserwowały tych poczynań Rady Żołnierskiej z założonymi rękami; tym bardziej, że obok niemieckie Rady Żołnierskiej powstała polska Rada Żołnierska oraz Powiatowa Rada Ludowa z hrabią Bogdanem Szembekiem z Wysocka i adwokatem Lange z Ostrowa jako przewodniczącymi. I ta polska Rada wydała również odezwę do ludności, w której wzywała Polaków do zachowania spokoju i zimnej krwi, unikania prowokowania żołnierzy oraz ludności niemieckiej i żydowskiej, a wreszcie do zwracania się do Rady z wszelkimi sprawami i wątpliwościami.
By nie zostać w tyle za Polakami, a jednocześnie nie oddać całkowicie władzy Radzie Żołnierskiej, ostrowscy Niemcy pod przewodnictwem burmistrza Maxa Besserta zorganizowali 14 listopada 1918 r. zebranie w ratuszu, w trakcie którego powołano do życia Wydział Ludowy (Volksausschuss). W skład Volksausschussu weszło 15 robotników i niższych urzędników (Unterbeamte) oraz 10 urzędników i innych szacownych obywateli miasta. Głównym celem Wydziału Ludowego miało być wspieranie Rady Żołnierskiej w utrzymywaniu porządku i spokoju. A porządku i spokoju w tych listopadowych dniach właśnie najbardziej brakowało...
Szczególnie groźne było zarówno dla Polaków jak i dla Niemców objawy paniki wśród ludności - wynik działania licznych podżegaczy rozpuszczających nieprawdziwe i wzbudzające niepokój pogłoski. By walczyć z tym procederem niemiecka Rada Żołnierska i polska Rada Ludowa postanowiły połączyć swe wysiłki. W rezultacie 19 listopada 1918 r. "Ostrowoer Anzeiger..." doniósł ostrowianom o utworzeniu Komendy Placu (Platzkommendantur), która miała dbać o spokój w mieście, niezakłócony żadnymi siejącymi zamęt pogłoskami. Członkami Komendy zostali na zasadzie parytetu: Wuttke, Rungius, Dobrzycki oraz lekarz Dubiski.
Ta polsko - niemiecka współpraca była typowym małżeństwem z rozsądku; Niemcom jednak istnienie odrębnej polskiej Rady Żołnierskiej było solą w oku. Wykorzystując ugodową postawę Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu, która uznała, że wypadki w Ostrowie i faktyczne przejście dużej części władzy w mieście i powiecie w ręce polskie są przedwczesne, Niemcy postanowili zlikwidować w Ostrowie odrębną polską Radę Żołnierską. Do połączenia obu Rad - polskiej i niemieckiej doszło 21 listopada 1918 r na wspólnym posiedzeniu w obecności przedstawicieli polskiej i niemieckiej ludności cywilnej oraz dwóch wysłanników poznańskiej Rady Robotników i Żołnierzy. W spotkaniu tym brali udział miedzy innymi: hrabia Szembek, lekarze Szulczewski i Dubiski, dentysta Świtała podporucznik rezerwy von Nerski, Baumeister Fatken, pastor Schmidt, Schulz z Landsturmu, sierżant Nerger, rezerwista Klemz i starszy szeregowiec Riedel. Na mocy zawartej wówczas umowy, która weszła w życie 25 listopada 1918 r. o godzinie 8.00, utworzono jedną Radę Żołnierską, w której strona miała zagwarantowane 4 miejsca. Nowopowstała Rada sprawować miała władzę na obszarze powiatów: ostrowskiego, odolanowskiego, ostrzeszowskiego i kępińskiego. Jednocześnie Niemcy wymogli, ażeby koszary opuścili wszyscy ci, którzy nie należeli ani do ostrowskiego garnizonu ani do zapasowego batalionu 155 Pułku Piechoty. Strona polska zobowiązana była do sporządzenia imiennych list zwalnianych w ten sposób osób - w przeważającej mierze Polaków, którzy mieli też oddać broń. Dodać trzeba, że po zwolnieniu ci byli żołnierze niemieccy narodowości polskiej udali się do pobliskiego Szczypiorna, gdzie utworzono polski 1. batalion pograniczny.? Niecałe półtora miesiąca później oddział ten wrócił do Ostrowa, wolnego już od Niemców, nad którym łopotały biało - czerwone flagi.
Umowa z 21 listopada 1918 r. nie weszła jeszcze w życie, gdy w sobotnim wydaniu "Ostrowoer Anzeiger..." z 23 listopada 1918 ukazała się wspólna dwujęzyczna (!) odezwa Rady Żołnierzy, polskiej Powiatowej Rady Ludowej oraz Komendy Placu w Ostrowie powołująca do życia Straż Obywatelską, której celem było utrzymanie spokoju i porządku w powiecie oraz zapobieganie wykroczeniom ze strony powracających do Ostrowa jeńców. Szefem Straży na powiat został Bogdan Szembek z Wysocka. Straż podzielona została na cztery obwody komisarskie, na czele których stali:
w obwodzie ostrowskim północnym Mierzyński z Karsek,
w obwodzie ostrowskim południowym Ignacy Michalak z Przygodzic,
w obwodzie sieroszewickim Zdzisław Daszkiewicz z Raduchowa,
w obwodzie skalmierzyckim Tadeusz Brodowski ze Strzegowy.
Komendanci ci mianowali na każdą miejscowość mężów zaufania, wespół z którymi dokonywali następnie wyboru strażników w liczbie od jednego do czterech. Zadanie strażników polegało z kolei na pełnieniu służby bezpieczeństwa obok dotychczas istniejących urzędów policyjnych. "Ktoby zakłócał spokój lub do gwałtów podburzał, winien być bez względu na narodowość aresztowany i odstawiony Radzie Żołnierzy w Ostrowie" - głosiła dalej odezwa podkreślając, że dotychczasowe władze niemieckie nadal pełnią obowiązkowo swoją służbę, choć w razie potrzeby poddane zostaną kontroli.
I tak gorący listopad 1918, pełny sprzecznych dążeń i aspiracji mieszkających w Ostrowie Niemców i Polaków dobiegał powoli końca. Ustąpił miejsca grudniowi, który był ostatnim miesiącem trwającego przeszło lat 120 niemieckiego panowania w Ostrowie. Noc sylwestrowa 1918/1919 przyniosła bowiem miastu wyzwolenie i nowy byt w Odrodzonej Rzeczypospolitej.

 

Maciej Kowalczyk

napisz do autora








OGŁOSZENIE:

Poszukiwania genealogiczne

Genealogische Forschungen


Poszukiwania genealogiczne
Sporządzanie rodowodów
Wywody przodków i potomków
specjalizacja: Wielkopolska
tel. 0 607 690 426
e-mail: ferrifaber@wp.pl

Genealogische Forschungen in der ehemaligen Provinz Posen
Ahnentafel
Tel. + 48 607 690 426
E-mail: ferrifaber@wp.pl
strona internetowa
SPRZEDAM:

RECORDER

PVW - 2800 P

BETACAM - SP

szczegóły tutaj
Wiadomości z kraju i ze świata:


A może wyślesz komuś wirtualną kartkę?


SONDA
Czy podoba się Tobie nowy wygląd strony?

tak
nie


Modne Linki

Poszukiwania genealogiczne

Strona o mnie - allegro (dominikazur) i moje aktualne aukcje

This template was provided free by  www.websitefreebies.net  where you can build a totally free website!